Th5
Lực là đại lượng phổ biến xung quanh cuộc sống của chúng ta. Đồng thời, đây còn là một trong những nội dung đặc biệt quan trọng của vật lý 6. Vậy lực là gì? Ứng dụng của lực trong cuộc sống ra sao,? Có các loại lực nào trong cuộc sống,.. những nội dung này sẽ được chúng tôi chia sẻ ngay bài viết sau đây!
Định nghĩa lực?
Lực theo định nghĩa trong vật lý là bất kỳ ảnh hưởng nào khiến cho một vật thể bị chịu sự thay đổi của hoặc làm ảnh hưởng đến chuyển động, hướng hay cấu trúc hình học của nó.
Hiểu đơn giản, lực là một trong những nguyên nhân khiến cho một vật có khối lượng thay đổi vận tốc, từ đó gây ra sự biến dạng của vật thể hoặc cả hai.
Lực là đại lượng vectơ đặc trưng cho tác dụng của vật lên vật khác tạo ra gia tốc cho vật, khiến vật bị biến dạng. Phương của lực không cố định, dựa vào các đặc điểm, tính chất của các loại lực khác nhau mà mỗi lực có phương và chiều xác định.
Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực, đơn vị là Niutơn (N).
Lực có những đặc điểm cơ bản như sau:
- Có gốc tại điểm đặt lực
- Có phương, chiều là phương chiều của lực
- Độ dài của lực tỷ lệ với cường độ lực dựa trên một tỷ lệ cho trước
- Lực được kí hiệu là F.
Hai lực cân bằng là gì?
Thế nào là hai lực cân bằng? Hai lực cân bằng là 2 lực có độ lớn như nhau, tức là mạnh như nhau. Hai lực cân bằng có cùng phương, ngược chiều và cùng tác động vào một vật.
Nếu có 2 lực cùng tác động vào một vật mà vật đó đứng yên gọi là hai lực cân bằng.
Ví dụ về hai lực cân bằng: Hai đội kéo co với lực ngang nhau.
Các loại lực cơ học hiện nay
Lực hấp dẫn
Lực hấp dẫn là loại lực hút giữa mọi vật chất, có độ lớn tỉ lệ với khối lượng của chúng. Lực hấp dẫn của Trái Đất được tác động lên các vật với khối lượng làm cho chúng rơi xuống đất. Lực này được gắn với vật chất hình thành Trái Đất, Mặt Trời hay, thiên thể. Nếu không có lực này mọi thứ sẽ không liên kết được với nhau và cuộc sống cũng sẽ không tồn tại.
Lực hấp dẫn giúp các hành tinh quay quanh mặt trời. Điểm đặt của lực hấp dẫn nằm tại tâm của vật, cùng phương và ngược chiều. Từ đó, công thức lực hấp dẫn như sau:
Fhd = G x (m1 x m2)/ R2
Trong đó:
- Fhd : Là lực hấp dẫn
- m1, m2: khối lượng của 2 vật
- R: Là khoảng cách giữa 2 chất điểm
- G: hằng số hấp dẫn.
Xem thêm: Từ trường là gì? Các khái niệm liên quan đến từ trường
Lực đàn hồi
Lực đàn hồi là lực được sinh ra khi vật đàn hồi bị biến dạng như lực gây ra bởi một lò xo bị nén lại hoặc kéo giãn ra. Lực đàn hồi chống lại nguyên nhân sinh ra nó, đưa vật trở lại trạng thái ban đầu khi chưa bị biến dạng.
Lực đàn hồi có phương trùng với lực của lò xo, với chiều rộng chống lại sự biến dạng, ta có công thức tính như sau:
Fdh= k x |∆l|
Trong đó
- k: là hệ số đàn hồi của lò xo
- ∆l: là độ biến dạng của lò xo.
Lực ma sát
Đây là lực làm cản trở sự chuyển động, xuất hiện tại mặt tiếp xúc giữa 2 bề mặt vật chất. Từ đó giúp chống lại sự thay đổi vị trí tương đối giữa 2 bề mặt. Lực gồm có lực ma sát nghỉ, ma sát lăn, phổ biến nhất là lực ma sát trượt.
Lực ma sát có điểm đặt lên vật sát bề mặt tiếp xúc, có phương song song với bề mặt tiếp xúc, chiều ngược với chuyển động tương. Ta có công thức tính như sau:
Fms = μt x N
Trong đó:
- μt: là hệ số ma sát, chúng phụ thuộc vào bề mặt tiếp xúc của 2 vật
- N: là áp lực của hai vật
Xem thêm: Cơ năng là gì? Tìm hiểu định luật bảo toàn cơ năng
Lực hướng tâm
Lực hướng tâm là lực được sản sinh trên một vật chuyển động tròn đều nhằm tạo được gia tốc hướng tâm. Thông thường sẽ có tâm được đặt trên vật, phương trùng với đường nối giữa vật và tâm quỹ đạo, hướng vào tâm quỹ đạo.
Công thức tính:
Fht = m×aht = m×v2r = m×ω2×r
Trong đó:
- Fht: Lực hướng tâm (N)
- r: Bán kính quỹ đạo (m)
- m: Khối lượng vật (kg)
- ω: Là Tần số góc của chuyển động (đơn vị rad/s)
- v: Là vận tốc dài của chuyển động (đơn vị m/s)
Qua những chia sẻ trên đây của chúng tôi đã giúp cho người dùng có thể hiểu hơn được vấn đề lực là gì, cũng như những lực cơ bản hiện nay. Hy vọng bài viết mà chúng tôi giới thiệu trên đây sẽ thật sự hữu ích, giúp mọi người hiểu hơn về các lực xung quanh cuộc sống của chúng ta.
